Özellikle Foreks piyasasında yapılan düzenlemeden sonra Türkiye'deki yatırımcıların ilgisinin üzerinde daha çok yoğunlaştığı VİOP'ta türev ürünler işlem görmektedir. Bu türev ürünlerden en çok tercih edilen yatırım aracı ise vadeli işlem sözleşmeleridir. VİOP'ta işlem gören vadeli sözleşmeleri şunlardır:
- Döviz Sözleşmeleri:
- USDTRY(Amerikan Doları/Türk Lirası)
- EURTRY(Euro/Türk Lirası)
- EURUSD(Euro/Amerikan Doları)
- CNHTRY(Çin Yuanı/Türk Lirası)
- RUBTRY(Rus Rublesi/Türk Lirası)
- Endeks Sözleşmeleri:
- XU030(Bist 30 Endeksi)
- SASX10(Saraybosna Borsa Endeksi)
- Hisse Senedi Sözleşmeleri:
- AKBNK
- ARCLK
- EKGYO
- EREGL
- SAHOL
- KRDMD
- KCHOL
- PGSUS
- PETKM
- GARAN
- ISCTR
- TOASO
- TUPRS
- THYAO
- TTKOM
- TCELL
- HALKB
- SISE
- VAKBN
- YKBNK
- Emtia Sözleşmeleri:
- WHTANR(Anadolu Buğdayı)
- WHTDRM(Makarnalık Buğday)
- COTEGE(Ege Pamuğu)
- Kıymetli Madenler:
- XAUUSD(ONS Altın=Amerikan Doları/ONS Altın)
- XAUTRY(Gram Altın=Türk Lirası/Gram Altın)
- Metal:
- HMSTR(İskenderun Çelik Hurdası Endeksi)
- Elektrik:
- ELCBAS(Baz Yük Elektrik)
- Gecelik Repo:
- ONREPOM(Aylık Gecelik Repo Oranı)
- ONREPOQ(3 Aylık Gecelik Repo Oranı)
- Borsa Yatırım Fonu:
- FBIST(Finans Portföy FTSE İstanbul Bono FBIST Borsa Yatırım Fonu)
Görüldüğü gibi VİOP'ta 37 adet vadeli işlem sözleşmesi bulunuyor. Rakam olarak yüksek olarak değerlendirmek mümkün olsa da işlem hacmi ağırlıklı olarak USDTRY ve Bist-30 sözleşmelerinde gerçekleşiyor.
Kaldıraçlı İşlemler Piyasası VİOP
VİOP piyasasının bir diğer önemli özelliği ise kaldıraç sisteminden faydalanarak işlem yapma avantajıdır. Kaldıraç sistemi ise paramızın katıyla işlem yapmamıza olanak verir. Örneğin son güncelleme ile birlikte USDTRY kontratının teminat miktarı 670 TL'ye yükselmiştir. Bir kontratın hacimsel karşılığı ise 1.000 USD'ye tekabul etmektedir. USDTRY kuru an itibariyle 6.30 TL seviyelerinde olduğundan,1000 USD yaklaşık 6.300 TL olarak hesaplanıyor. Bu durumda 6.300/670=9,4 kaldıraç oranını elde ediyoruz. Bu da demek oluyor paramızın 9,4 katı ile işlem yapmış oluyor. Genel olarak kullanılan sözleşmelerin teminat oranları aşağıda yer almaktadır.
VİOP Sözleşme Vadeleri ve Sözleşme Kodlarının Açılımı
VİOP sözleşmelerinin bir diğer özelliği ise bir dayanak varlığın, birden fazla vadede işlem görmesidir. Örneğin şu an usdtry vadeli(future) sözleşmesinin 6 adet vadesi mevcuttur. Sözleşme ayrımını ise sözleşmenin isminden çıkarabiliriz.
Örnek:
F_USDTRY0918, O_EURUSD1018, F_XAUUSD1218, F_XAUTRY0419, O_EURTRY1219
Yukarıda yer alan;
Yukarıda yer alan;
- F ve O kontrat türlerini göstermektedir. F=Future(Vadeli), O=Option(Opsiyon)
- USDTRY,EURUSD,XAUUSD vb. kontrat dayanak varlıklarını ifade eder.
- Son kısımda yer alan sayılar ise vade dolumunu gösterir. Son iki rakam vadenin yılı önceki iki rakam ise vadenin ayını ifade eder. Örneğin 0918 ifadesi sözleşmenin vadesinin 2018 Eylül ayının son işlem günü dolacağını belirtir.
Son olarak belirtmek isterim ki VİOP'un en önemli özelliği kaldıraçlı işlemlere izin vermesidir. Aynı zamanda Borsa İstanbul bünyesinde yer alan organize bir piyasada işlem yapmak yatırımcılar açısından oldukça güvenli bir seçenek. Ayrıca kaldıraç özelliği, ihracat ve ithalat firmaları açısından hedge imkanını beraberinde getirmektedir. Ancak bizim gibi yatırımcıların gözardı etmemesi gereken en önemli şeylerden biri yüksek karın yüksek riskle beraber geldiği. Bu nedenle son günlerdeki gibi fiyat dalgalanmalarının aşırı olduğu zamanlarda, VİOP ve benzeri piyasalara daha temkinli yaklaşmak faydalı olacaktır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder