Forex Sözlüğü

A

Aracı Kurum:  Aracı kurum; sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunmak üzere Sermaye Piyasası Kurulu’nca yetkili kılınmış bankalar ve aracı kurumlardır.

Arbitraj: Herhangi bir menkul kıymetin, dövizin veya malın eşanlı olarak bir piyasadan alınıp diğer bir piyasada satılarak (kıymetler birbiri ile değiştirilerek) kâr edilmesi işlemidir. Arbitraj işlemleri piyasalar arasındaki fiyat farklılıklarının azalmasına yol açar. Günümüzde iletişim teknolojisinin artması ve bilgiye ulaşma maliyetinin düşmesi ile piyasalar arası fiyat farklılığı son derece düşük olmakta, ortaya çıkan farklılıklar anlık olarak bu tür işlemlerle ortadan kalkmaktadır.

Aşırı-Alım: Piyasada işlem gören ensturmanın fiyatının normal şartlardan çok daha fazla yükselmesini ifade eder. Teknik analizde kullanilan bir cok osilatorde aşırı alım bölgesi fiyatlarda dönüş olabileceğinin göstergesidir.

Asiri-Satim: Piyasada işlem gören ensturmanın fiyatının normal sartların  altında kaldığını ifade eder. Teknik analizde kullanılan bir cok osilatorde asırı alım bölgesi fiyatlarda dönüş olabileceğinin göstergesidir.

Ask: Satış fiyatı.

AUD: Avustralya Doları

Aussie: AUDUSD için forex jargonunda kullanilan kelimedir.

Avrupa Merkez Bankası(ECB): Avrupa Merkez Bankası (AMB) Avrupa Birliği üyesi 17 ülkenin oluşturduğu Euro birliğinin para politikası ve uygulamalarını yönetmek üzere kurulmuş olan merkez bankasıdır.

Ayı piyasası: Fiyatların düştüğü piyasayı ifade eder.

B

Back-test: İşlem stratejilerinin tarihsel verilerle karlılığının test edilmesidir.

Bankalararası Para Piyasası: TCMB bünyesinde faaliyet gösteren, bankaların birbirleriyle ve TCMB ile TL Depo Alım - Satım İşlemlerini ve sadece TCMB taraf olmak üzere Geç Likidite Penceresi ve Gün İçi Limit İşlemlerini gerçekleştirebildikleri piyasadır.

Bant(Range): Belirli bir periyotta fiyatların aldığı en düşük ve en yüksek fiyat aralığıdir.

Baz Döviz: Forex piyasasında işlem yapılan döviz çiftlerinde ilk görülen döviz kurudur. Örneğin USDTRY paritesinde USD yani Amerkan dolari baz dövizdir.

Baz Puan: Faiz oranlarındaki değişimi ifade eden bir ölçüm birimidir. Virgülden sonraki dördüncü haneye karşılık gelir (0,0001). Örneğin faiz oranının %5,25’den %6,75’e yükselmesi durumunda 150 baz puanlık bir artış söz konusudur. Diğer bir deyişle 100 baz puanlık değişim %1’lik değişime karşılık gelmektedir.

Bear Market: Ayı piyasası. Fiyatların düştüğü piyasayi ifade eder.

Bid: Alış fiyatı.

Birincil Piyasa: İlk ihraçların yapıldığı piyasadır. Bir yatırım aracının, örneğin bir menkul kıymetin ilk defa piyasaya sürülmesi (satılması) birincil piyasa işlemidir.

BOE: (Bank of England) İngiltere Merkez Bankası.

Boğa Piyasası: Fiyatlarin yükseldiği piyasayi ifade eder.

BOJ(Bank of Japan): Japonya Merkez Bankası

Broker: Alım ve satım işlemlerine belirli bir komisyon karşılığı aracılık eden, işlemleri kendi adına ancak taraf olduğu kişi veya kurumlar hesabına yapan işlemcilere verilen isimdir.

Bundesbank: Almanya Merkez Bankası.

Buy Limit: Piyasa fiyatinin altında bir fiyattan verilen alış emri.

Buy stop: Piyasa fiyatinin ustunde bir fiyattan verilen alış emri.

C-Ç

Cable: İngiliz sterlini /ABD Doları için forex jargonunda kullanılan kelimedir.

CAD: Kanada Doları

Candlestick (Mum Grafik): Japonlar tarafından geliştirilmiş olan mum grafik; foreks piyasasında en çok kullanılan grafik türlerinden bir tanesidir. Belirli bir zaman aralığı içerisindeki görülen en yüksek ve en düşük fiyatları ince çubuklar ile ifade eden grafikte bulunan gövde kısmı ise açılış ve kapanış fiyatları arasındaki farkı görmemizi sağlar. Mum grafiklerde içi boş mumlar yükseliş hareketini, içi dolu mumlar ise düşüş hareketini gösterir.

Chart: Fiyat grafiği.

Channel(Kanal): Fiyatlarin belirli bir zaman aralığında destek ve direnç seviyeleri arasında salınım yaptiğı aralıktır.

Çapraz kur (Cross Rates): Uluslararası piyasalarda genellikle döviz kurları ABD doları ile yerel paralar arasındaki değişim oranı şeklinde ifade edildiği için, ABD doları dışındaki iki para birimi arasındaki değişim oranı bunların ABD doları cinsinden fiyatlarına göre dolaylı olarak hesaplanabilmektedir. Çapraz kur, iki yabancı para ve bu iki paranın her birinin bir üçüncü yabancı para (genellikle ABD doları) ile arasındaki parite olarak tanımlanan döviz değişim kurudur. Diğer bir ifadeyle, iki para birimi arasındaki dolaylı değişim oranına çapraz kur adı verilmektedir.

Çekirdek Enflasyon(Core Inflation): Enflasyonun geçici veya bir defaya mahsus etkilerinden arındırılmış  kalıcı kısmıdır. Bu amaçla; dışsal etkilere (enerji fiyatları  mevsimsel koşullar , maliye politikası vs. ) daha açık olan ve geçici nitelikler taşıyabilen, enerji temel gıda maddeleri fiyatları ve dolaylı vergiler bu tür enflasyon hesaplamasında dıslanan başlıca unsurlardır.

Çizgi Graifiği: Sadece belirli bir periyottaki kapanış fiyatlarını esas olan fiyat grafiğidir. 

D

Dealer: Alım-satım işlemlerinde kendi hesabına hareket eden kişi ve kurumlara verilen isimdir.

Deflasyon: Fiyatlar genel seviyesindeki düşüşü ifade eder.

Destek: Fiyatların düşerken alış baskısıyla daha fazla asağı düşemediği seviyedir.

Direnç: Fiyatların yükselirken satış baskısıyla daha fazla yükselemediği seviyedir.

Dovish(Güvercin politika): Merkez Bankasi faiz oranlarının düşük tutulmasıyla istihdamı artırmayı amaçlayan para politikasıdır.

Dünya Bankası: 1944 yılı sonrasında, Avrupa’nın yeniden imarına yönelik olarak “Uluslararası Yeniden Yapılanma ve Kalkınma Bankası (International Bank for Reconstruction and Development - IBRD)” adı altında kurulan uluslararası bir örgüttür. Daha çok, gelişmekte olan ülkelere uzun vadeli proje kredileri sağlamaktadır. Son yıllarda görev tanımları içine, gelişmekte olan ülkelerin dış borçları ve yoksullukla mücadele kavramları da girmiştir.

E

ECB (European Central Bank): Avrupa Merkez Bankası

Egzotik Pariteler: Likiditesi az olan , düşük hacimlerde işleme tabi olan döviz çiftleridir. Spread oranlari genelde yüksektir.

Emisyon : Dolaşıma çıkarmak, ihraç etmektir.

Enflasyon: Genel fiyat seviyelerindeki yükselmeyi ifade eder.

Euro: Euro Bölgesine üye 19 ülkenin kullandığı resmi para birimi.

Euro Bölgesi(Euro Zone): Euro para birimini kullanan 19 ülkenin oluşturduğu birliktir.

F

Faiz Koridoru: TCMB’nin gecelik borçlanma ve borç verme faizleri arasındaki koridoru ifade eder. Gecelik borç verme faizi koridorun tavanını, borçlanma faizi ise tabanını oluşturur.

Faiz Oranı: Üretim faktörlerinden sermayenin elde ettiği getiridir. Diğer bir ifade ile paranın kullanım bedelidir.

FED(Federal Reserve): ABD Merkez Bankası

Federal Fon Oranlari (Fed Funds Rate): ABD'de finansal kurumların gecelik bazda borçlanmalarını gerçekleştirdikleri para piyasası faiz oranıdır. Para politikası uygulamasında temel gösterge niteliğinde olduğundan ABD Merkez Bankasının (FED) yakın gözetimi altındadır. FED bu piyasada oluşan günlük “Federal Funds Rate”lerin kendi açıkladığı hedef orana uygun seyretmesi amacıyla açık piyasa işlemleri yoluyla piyasadaki günlük rezerv (kullanılabilir fon) miktarını ayarlar. Örneğin, bu piyasada oluşan faizler FED'in hedef oranın altında ise, diğer bir deyişle piyasada fon fazlası varsa, FED bu miktarı açık piyasa işlemleri ile piyasadan çeker.

Fibre: EURUSD için forex jargonunda kullanilan kelimedir.

Fitch: Üç büyük kredi derecelendirme kuruluşundan bir tanesidir. Ülkelerin, şirketlerin ve kişilerin kredi derecelendirmesini yaparak, yatırım yapılabilir seviyede olup olmadıklarını belirler.

Fiyat İstikrarı: Merkez Bankalarının temel amaçlarından biridir. Fiyatlar genel düzeyindeki artışın %2’nin altında olması arzu edilir.

FOMC(Federal Acık Piyasa Komitesi) : Komite 12 üyeden oluşur ve ABD Merkez Bankasının temel para politikalarını belirler.

FOMC Tutanakları (FOMC Minutes): Bir takvim yilinda 8 kere toplanan FOMC üyelerinin 3 hafta sonra açıklanan toplantı tutanaklarıdır.

Frank(CHF): İsviçre Frangı

G

Gayri Safi Yurtici Hasıla (Gross Domestic Product – GDP): Bir ülkede belirli bir dönemde üretilen toplam hizmet ve ürünlerdir.

Grafik Formasyonları: Fiyatlarda tekrar eden özel şekil ve formasyonların adıdır.

G7 : ABD, Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya, Japonya ve Kanada’nın oluşturduğu sanayi ülkeleri topluluğudur.

G10: G7 ülkelerine ek olarak Hollanda İsveç ve Belçika’nın da dahil olduğu topluluktur.

H

Hacim: Piyasada işlem gören bir ürünün alış ve satış işlemlerinin tamamı.

Hareketli ortalama: Belirli bir periyotta fiyatların ortalamasının hesaplanmasıyla bulunan göstegedir. Trendin yönü ve destek – direnç seviyelerinin belirlenmesinde yardımcı olur.

Hawkish(Şahin Politika) : Enflasyonun belirli bir orana tutulmasi amacıyla Merkez Bankası faiz oranlarinin yükseltilmesi taraftari para politikasidir.

Hedge işlemleri: Bir varligin fiyatındaki olası ters hareketlerin riskini azaltmak amacıyla yapılan işlemlerdir. Forex piyasalarında ise işlem yapılan paritenin ters pozisyonunda işlem açılarak yapılır. (Offsetting)

I-İ

IMF (International Monetary Fund) : Uluslararası Para Fonu 188 üye ülkeden oluşan küresel finansal sistemi gözetlemek, denetim ve finansal destek sağlamak amacıyla kurulmuş uluslararsı bir örgüttür.

Interbank Rates: Interbank piyasasında bankaların birbirlerine kisa vadeli borç alip verme işlemlerinde kullandiklari faiz oranlarıdır.

İkincil Piyasa: Kıymetlerin ilk ihraçları sonrası işlem gördükleri piyasaları ifade eder.

J

JPY: Japon Yeni

K

Kaldıraç: Belirli bir miktar karsiliginda , bu miktardan daha fazla işlem yapılabilmesine imkan verir.

Kar al ( Take profit ) : Açık işlemlerin kar bölgesine geçtiğinde otomatik olarak belirtilen fiyattan kapanmasıdır.

Karşıt Döviz: Bir döviz çiftindeki ikinci dövizdir. USDTRY paritesinde TRY ( Türk Lirası ) karşıt dövizdir.

Kısa pozisyon(Short): Fiyatların düşme beklentisi ile satış yönünde açılan işlem.        

Kiwi: NZDUSD için forex jargonunda kullanilan kelimedir.

Komisyon: İşlem başına aracı kurum tarafından alınan ücrettir.

Korelasyon: İki ya da daha fazla değisken arasindaki pozitif ya da negatif yönlu ilişkiyi ifade eder.

L

LIBOR (London Interbank Offered Rate) : Londra Bankalararası Para Piyasasında, itibarı yüksek bankaların birbirlerine temel para birimleri (ABD doları, euro, İngiliz sterlini, Japon yeni ve İsviçre frangı) üzerinden borç verme işlemlerinde uyguladıkları faiz oranıdır.

Likidite: Piyasada işlem gören herhangi bir varlık veya kıymetin piyasa fiyatını etkilemeden alınıp satılabilmesinin ölçütüdür. Likiditesi yüksek varlık veya kıymetlerin işlem hacimlerinin de yüksek olması beklenmektedir. Forex piyasasında likiditesi yüksek olan paritelerin spread oranları daha düşük olması beklenir.

Long: Uzun pozisyon , alış pozisyonlarıdır.

Loonie: Kanada Doları’nın forex jargonundaki adıdır.

Lot: Bir döviz çiftinde yapilan işlem miktarını gösterir. 1 lotluk işlem 100.000 birime tekabül eder ve baz döviz cinsindendir.

Low: Belirli bir periyottaki en düşük fiyattır.

M

Makro Ekonomi: Makro kelime anlamı olarak büyük demektir. Bir ekonominin bütününü veya bütün bir sektörü ele alan konular makro ekonomi kapsamındadır. Aynı zamanda İstihdam, tasarruf, yatırım, tüketim, üretim gibi konuları inceleyerek bunlarla ilgili çözüm getirme ve çıkarımda bulunma amacında olan bir ekonomi alt dalıdır.

Maliye Politikası: Hükümetleri, istihdam, büyüme ve enflasyon gibi belirli amaçları gerçekleştirebilmek için gelir toplama, harcama yapma ve borçlanma yöntemlerini şekillendirmesi.

Marj/Marjin: Bir işlemin yapılabilmesi gerekli olan minimum sermaye miktarına verilen isimdir.

Marj Çağrısı(Margin Call): Hesapta bulunan varlık/teminat oranı(Marjin Seviyesi)’nın belirli bir seviyenin altına inmesi durumunda meydana gelen uyarıdır. Türkçe karşılığı ise teminat tamamlama çağrısıdır.

Marjin Seviyesi: Varlık/Teminat oranını ifade eder. İşlemlerin risk düzeyini ölçen göstergedir.

Market Maker: Piyasa yapıcı anlamına gelmektedir. Alış ve satış kotasyonları vererek piyasadaki istikrarın ve likiditenin sürekliliğinin ve düzenin sağlanması.

Merkez Bankası: Bir ülkenin ya da bölgenin para politikasını belirleyen kurumdur. Merkez Bankaları devlete bağlı/bağımsız veya tam bağımsız olabilirler.

Meta Trader: Foreks Piyasasında en çok kullanılan işlem platformlarından bir tanesidir. Bu platform üzerinden alım ve satım işlemleri gerçekleştirilmektedir.

Mikro Ekonomi: Makro ekonominin tersine ekonomik olayları bireyler, firmalar gibi daha küçük düzeyde inceleyen ekonomi alt dalıdır.

Mikro Lot: İşlem yapılabilecek en küçük hacim miktarıdır. 0.01 lotu ifade eder.

Mini Lot: Bir döviz çiftinde baz dövizdeki 10.000 birimlik işlem hacmini ifade eder. 0.10 lotluk işlemdir.

Moody’s: Üç büyük kredi derecelendirme kuruluşundan bir tanesidir. Ülkelerin, şirketlerin ve kişilerin kredi derecelendirmesini yaparak, yatırım yapılabilir seviyede olup olmadıklarını belirler.

Moving Average(Hareketli Ortalama): Belirli bir periyotta fiyatların ortalamasının hesaplanmasıyla bulunan göstegedir. Trendin yönü ve destek – direnç seviyelerinin belirlenmesinde yardımcı olur.

Mum Grafik: Japonlar tarafından geliştirilmiş olan mum grafik; foreks piyasasında en çok kullanılan grafik türlerinden bir tanesidir. Belirli bir zaman aralığı içerisindeki görülen en yüksek ve en düşük fiyatları ince çubuklar ile ifade eden grafikte bulunan gövde kısmı ise açılış ve kapanış fiyatları arasındaki farkı görmemizi sağlar. Mum grafiklerde içi boş mumlar yükseliş hareketini, içi dolu mumlar ise düşüş hareketini gösterir.

MXN: Meksika Pesosu

N

Nasdaq: Teknoloji şirketlerinin işlem gördüğü New York merkezli borsadır. Nasdaq borsası dünyanın en büyük tezgah üstü piyasalarından(OTC) bir tanesidir.

Net Pozisyon: Alış ve satış pozisyonları arasındaki farktır.

NOK: Norveç Kronu

Nonfarm Payrolls(Tarım dışı İstihdam): Her ayın ilk Cuma günü ABD’den açıklanan istihdam verisidir. Tarım endüstrisi haricinde son ay içerisinde çalışan insanların sayısındaki değişimi gösterir.

NZD: Yeni Zelanda Doları

O-Ö

OECD(Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü): Türkiye’nin de kurucu üyesi olduğu örgütte şu anda 34 tam üye bulunmaktadır. Kuruluş amacı Avrupa’nın ekonomik anlamda yeniden yapılandırılmasıdır.

OHLC: Açılımı Open-High-Low-Close’dur. Açılış-En yüksek-En düşük-Kapanış fiyatlarını ifade eder.

ONS: Bir kütle birimidir. Genellikle altın, gümüş gibi kıymetli madenlerin kütlelerinin ölçülmesi için kullanılır. Troy ons olarak da ifade edilen öllçü birimi yaklaşık olarak 31,10 grama eşittir.

OPEC(Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü): Dünya petrol rezervinin yaklaşık yüzde 73’ünü ellerinde bulunduran ve dünya petrol üretiminin yüzde 43’ünü gerçekleştiren 14 ülkenin oluşturduğu kuruluştur.

Over The Counter(OTC-Tezgahüstü piyasa): Organize olmayan, belirli bir yapı altında toplanmayan piyasalardır. İşlemler taraflar arasında karşılıklı anlaşma yoluyla gerçekleştirilir.

Oynaklık(Volatility): Bir kıymetin fiyatındaki değişkenliğin ifadesidir. Çoğunlukla standart sapma ile ölçülür. Yüksek oynaklık artan bir belirsizliğin göstergesidir.

Ödemeler Dengesi: Bir ekonomide yerleşik kişilerin(genel hükümet, merkez bankası, bankalar, diğer sektörler) diğer ekonomilerde yerleşik kişiler(yurt dışında yerleşikler) ile belli bir dönem içerisinde yapmış oldukları ekonomik işlemlerin sistematik kayıtlarını elde etmek üzere hazırlanan istatistiki bir rapordur.

P

Para Piyasası: Kısa vadeli(uluslararası piyasalar için 90 gün ve daha az), yüksek likiditeye sahip finansal araçların işlem gördüğü piyasadır.

Para Politikası: Ekonomik büyüme, istihdam artışı ve fiyat istikrarı gibi hedeflere ulaşabilmek için paranın elde edilebilirliğini ve maliyetini etkilemeye yönelik olarak alınan kararları ifade eder.

Para Politikası Kurulu: Fiyat istikrarını sağlamak amacıyla para politikası ilke ve stratejilerinin ve bu stratejiler çerçevesinde hükümet ile birlikte enflasyon hedefinin belirlenmesi, Türk lirasının iç ve dış değerini korumak için gerekli tedbirlerin alınması ve yabancı paralar ile altın karşısındaki muadeletini tespit etmeye yönelik kur rejiminin, yine hükümet ile birlikte belirlenmesi ile görevli ve yetkili olarak TCMB bünyesinde oluşturulmuş bir kuruldur.

Parite: Bir ülkenin parası esas alınarak diğer ülke parasının bu esas alınan ülke parası karşısında hesaplanan değeridir.

Petro-dolar: Petrol satışlarından elde edilen gelirlerin Amerikan Doları cinsinden ifade edilmesi.

Pip(Point): Piyasadaki herhangi bir ürünün fiyatı üzerindeki en küçük değişim aralığını ifade eden fiyat adımı.

Piyasa Faiz Oranı: Para piyasasında, para arzı ve para talebinin etkileşimine göre belirlenen ve mevduatlar ile diğer yatırımlar için ödenen faiz oranıdır.

Piyasa Fiyatı: Piyasadaki yatırımcıların arz ve talep dengesi sonucunda oluşan piyasada o anda var olan fiyattır.

Piyasa Yapıcı(Market Maker): Alış ve satış kotasyonları vererek piyasadaki istikrarın ve likiditenin sürekliliğinin ve düzenin sağlanması.

PLN: Polonya Zlotisi

Profit: Kar, Elde edilen kazanç.

Pozisyon: Alış veya satış yönünde açılan işlem.

Pozisyon Kapatma: Alış veya satış yönünde açılan işlemin kapatılması.

R

Range(Bant): Belirli bir zaman aralığı içerisinde fiyatın belirli iki seviye arasında yapmış olduğu harekettir.

Resesyon: Ekonomik büyümenin belirli bir süre negatif veya yavaş olmasıdır.

Revalüasyon: Ulusal paranın yabancı paralar karşısındaki değerinin artmasını ifade eder.

Rezerv Para: Merkez bankaları ile uluslararası finans kuruluşlarının portföylerinde bulunan döviz ve altın cinsinden varlıkları ifade etmektedir

Risk: Gelecekte olacak bir olayın yarattığı belirsizlik ile beraber olumsuz sonuçlanma durumudur.

Risk – Getiri Oranı: Her bir birimlik kazanç için sermayenin ne kadarlık kısmının riske edildiğini gösteren orandır.

Riskten Korunma (Hedging): Yatırım riskine karşı korunmak amacıyla finansal pazarlardaki araçları etkin ve doğru bir biçimde kullanarak olası ters fiyat hareketlerine karşı yatırımcının yatırımını güvenceye almasıdır.

S-Ş

Sabit Kur Sistemi: Ulusal bir paranın yabancı bir para veya paralardan oluşan bir sepet değerine sabitlendiği ve bu değerin sürmesinin para otoritesi tarafından bazen açık bazen de zımni olarak garanti edildiği sistemlerdir.

Samurai Bonds: Yabancılar tarafından, Japonya’da, Japon yeni üzerinden yapılan menkul kıymet ihraçlarıdır. Çoğunlukla 5 yıl ve üzeri vadede yapılan ihraçlardır.

Sanayi Üretim Endeksi: Ekonomide meydana gelen gelişmelerin ve uygulanan ekonomik politikaların, kısa dönemde olumlu veya olumsuz etkilerinin ölçülebilmesi için aylık olarak hesaplanan bir endekstir.

Satış Fiyatı(Ask): Satış yapmaya istekli olan yatırımcıların satış işlemini gerçekleştirebilecekleri fiyat.

Satış Sinyali: Teknik analiz yöntemleri kullanılarak yapılan analiz sonucunda ürünün fiyatının düşeceğine yönelik göstergelerin elde edilmesi.

Scalping: Küçük karlar elde etmek amacıyla kısa süreli işlemlerin açılması.

SEK: İsveç Kronu

Sell Limit: Piyasa fiyatının üzerindeki bir seviyeden girilen satış emri.

Sell Stop: Piyasa fiyatının altındaki bir seviyeden girilen satış emri.

Sermaye Piyasası: Bir yıldan uzun vadeli yatırım araçlarının ihraç edildiği ve işlem gördüğü piyasalardır.

Sermaye Piyasası Kurulu(SPK): Sermaye Piyasası Kanunu ile verilen görevleri yapmak üzere kurulmuş tüzel kişiliği haiz düzenleyici ve denetleyici bir kurumdur. Foreks aracı kurumları SPK denetimine tabidir.

SGD: Singapur Doları

Short:  Fiyatların düşme beklentisi ile satış yönünde açılan işlem, kısa pozisyon.

Silipaj: Fiyat kotasyonunda yaşanan çok keskin hareketler ve sıçramalar.

SMI20: İsviçre’nin gösterge borsa endeksi.

Spekülasyon: Mevcut piyasa yapısının analiz edilerek değerlendirilmesi sonucunda piyasa getirisinden daha yüksek getiri sağlama amacıyla risk alarak pozisyon almak.

Spike: Fiyatta kısa sürede meydana gelen yüksek hareket. Genellikle beklenmedik gelişmeler ve veri açıklamalarından sonra görülür.

Spot Fiyat: Piyasadaki anlık, güncel fiyatı ifade eder.

Spot Piyasa: Bir ürünün alış veya satışının işlem tarihinde belirlenen fiyat üzerinde en çok iki iş günü sonrasında gerçekleştirildiği piyasadır.

Spread: Alış ile satış fiyatı arasındaki fark.

Stocky: İsveç Kronu

Stop Loss(Zarar Durdur): Açılan işlemde olası zarar etme durumunu belirli bir seviyede sınırlandırmak amacıyla girilen emirdir.

Stop Out: Varlığın teminata oranının(Marjin seviyesinin) belli bir orana gerilemesi durumunda işlemlerin önce en yüksek zararlı işlemden başlayarak kapanması.

Support(Destek): Fiyatların düşerken alış baskısıyla daha fazla asağı düşemediği seviyedir.

Swap: Forex piyasalarında gecelik taşıma maliyetini ifade eder. Yapılan işlemin alış veya satış yönlü olmasına bağlı olarak artı veya eksi olarak hesaba yansıtılır.

Swissy: USDCHF için forex jargonunda kullanilan kelimedir.

S&P: Üç büyük kredi derecelendirme kuruluşundan bir tanesidir. Ülkelerin, şirketlerin ve kişilerin kredi derecelendirmesini yaparak, yatırım yapılabilir seviyede olup olmadıklarını belirler.

S&P 500: Standart & Poor’s tarafından yapılan ABD’nin 500 büyük şirketini kapsayan borsa endeksidir.

T

Tahvil: İhraç vadesi 1 yıldan uzun menkul kıymetlerdir.

Takasbank: Borsa İstanbul bünyesinde mevcut piyasalarda gerçekleşen pay, borçlanma araçları, yurt dışı sermaye piyasası araçları, türev araçlar ve kıymetli madenler ile ilgili işlemlerin nakit ve menkul kıymet takasını sonuçlandırmak üzere yetkilendirilmiş merkezi takas kuruluşudur. 

Take Profit(Kar Al):  Açık işlemlerin kar bölgesine geçtiğinde otomatik olarak belirtilen fiyattan kapanmasıdır.

Takip Eden Zarar Durdur Emri: Zarar durdur emrine bağlı olarak çalışan, piyasadaki fiyat emrin lehine hareket ettiği sürece belirli bir aralıkla fiyatı takip eden ancak fiyat aleyhe dönmeye başladığı durumda sabit kalarak fiyatın belirlenen aralıktaki fiyat adımı kadar hareket etmesi durumunda gerçekleşen emir türüdür.

Teknik Analiz: Fiyat, hacim gibi göstergelerden hareketle, geçmiş dönem piyasa hareketlerinin analiz edilerek bu yolla geleceğe yönelik olarak fiyat tahminleri yapılmasıdır.

Temel Analiz:  Ulusal ve uluslararası ölçekteki makro ekonomik veri ve haberleri takip ederek yaşanabilecek fiyat hareketlerinin önceden tahmin edilmesinin amaçlanması.

Tarım Dışı İstihdam: Her ayın ilk Cuma günü ABD’den açıklanan istihdam verisidir. Tarım endüstrisi haricinde son ay içerisinde çalışan insanların sayısındaki değişimi gösterir.

Tezgah Üstü Piyasa: Organize olmayan, belirli bir yapı altında toplanmayan piyasalardır. İşlemler taraflar arasında karşılıklı anlaşma yoluyla gerçekleştirilir.

Ticaret Dengesi: Bir ülke veya bölgenin yapmış olduğu toplam ithalat ve toplam ihracat arasındaki farkı ifade eder.

Trader: Finansal piyasalarda al-sat yapan kişi.

Trend: Bir ürünün fiyatındaki yukarı veya aşağı yönlü eğilimi ifade eder. Yukarı yönlü hareketler yükseliş trendi, aşağı yönlü hareketler ise düşüş trendi olarak ifade edilir.

Tüketici Fiyat Endeksi(TÜFE): Tüketici tarafından satın alınan mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişimleri ölçen endekstir.

Türev Ürünler: Getirisi başka bir kıymetin getirisine bağlanmış, diğer bir deyişle başka bir kıymetin getirisinden türetilmiş mali araçlardır.

TRY: Türk Lirası

U-Ü

USD: Amerikan Doları

Uzun Pozisyon: Long Pozisyon. Alış yönünde işlem açılması.

Ülke Riski: Ekonomik, sosyal ve siyasi koşulları etkileyen olaylar ve belirsizlikler nedeniyle yabancı bir ülkedeki borçluların (merkezi yönetim, kurumsal veya diğer) yurt dışı yükümlülüklerini ifa edememeleri veya bundan kaçınmaları sonucunda portföyünde söz konusu ülkedeki borçluların doğrudan ve/veya dolaylı riskini taşıyan herhangi bir banka veya kuruluşun maruz kaldığı zarar olasılığını ifade eder.

V

Vadeli Piyasalar: Vadeli piyasalar belirli bir ürünün, fiyatı bugünden sabitlenmek koşuluyla ileri bir tarihte 

teslim edilmesi taahhüdünü içeren sözleşmelerin alınıp satıldığı piyasalardır. 

Valör: Üzerinde anlaşma sağlanan bir işlemin, fiilen yerine getirileceği örneğin, karşılıklı olarak hesaplara alacak ve borç kaydedileceği tarihtir.

Volatilite: Bir kıymetin fiyatındaki değişkenliğin ifadesidir. Çoğunlukla standart sapma ile ölçülür. Yüksek oynaklık artan bir belirsizliğin göstergesidir. Bkz. Oynaklık.

Volume: Hacim

Y

Yabancı Sermaye: Bir ülke sermayesine başka bir ülkedeki kurumlar veya kişiler tarafından yapılan katkı.

Yen: Japon Yeni

Z

ZAR: Güney Afrika Randı

Zarar Durdur(Stop Loss): Açılan işlemde olası zarar etme durumunu belirli bir seviyede sınırlandırmak amacıyla girilen emirdir.

Zorunlu Karşılık Oranı: Banka ve diğer finansal kuruluşların bilançolarında taşıdıkları mevduat, kredi ve benzeri yükümlülüklerine karşılık merkez bankasında tutmak zorunda oldukları rezerv miktarını gösteren kanuni orandır.

Moody's Türkiye Kararını Veriyor

Son zamanlarda yurt içindeki yoğun gündem adeta baş döndürüyor. 15 Temmuz günü gerçekleştirilmeye çalışılan kalkışma girişimi sonrasında hem siyasi hem de ekonomik açıdan oldukça kritik günler geçiriyoruz.

Bu haftanın son işlem günü ise Türk Lirası için oldukça önemli olacak. Cuma günü Türkiye için kilit öneme sahip Moody’s kredi derecelendirme kuruluşunun kararını açıklaması bekleniyor. Yılbaşında açıkladığı takvimde Türkiye’nin not değerlendirmesini 5 Ağustos günü yapacağını belirten kredi derecelendirme kuruluşunun vereceği karar ülkeye fon girişlerini ve çıkışlarını etkileyeceği için Türk Lirası üzerinde sert hareketlere neden olabilir.

Not İndirimi Durumunda TL’den Çıkışlar Artabilir

Moody’s’in alacağı kararı diğer büyük kredi derecelendirme kuruluşu olan S&P(Standart & Poors)’nin kararı ile karşılaştırmamak gerekiyor. S&P’nin anlaşılmadık şekilde darbe girişiminin hemen ardından herhangi bir açıklama beklemeden ve gözlemleme ihtiyacı duymadan aldığı kararın aslına bakılırsa ekonomimize olan etkisi çok fazla hissedilmedi. Bunun nedeni ise S&P’nin not indiriminden önce hali hazırda Türkiye’nin kredi notunu yatırım yapılabilir düzeyin altında tutmasıydı. Notun bir basamak daha inmesi çok büyük sorun teşkil etmedi. TL bu karar sonrası değer kaybına uğrasa da sonrasında ekonomi kanadından yapılan açıklamalar ve Türkiye’deki kişilerin 10 milyar dolara yakın dövizi elinden çıkararak ekonomiye olan güvenlerini göstermeleri TL’nin güç kaybetmesine engel oldu.

Moody’s’in vereceği karar ise S&P’nin değerlendirmesinden daha önemli bir halde. Nedeni ise Moody’s’in alacağı indirim kararının Türkiye’den para çıkışlarını beraberinde getireceği gerçeği. Yurtdışında bazı büyük fonların Türkiye’ye yatırım yapabilmesi için, hatta zorunlu şekilde portföylerinin bir kısmını burada tutmaları için üç büyük kredi derecelendirme kuruluşu olan S&P, Moody’s ve Fitch’in en az ikisinin ülke notunu yatırım yapılabilir düzeyde değerlendirmesi gerekiyor. Eğer Moody’s Cuma günü Türkiye’nin notunu indirirse bu fonların mecburen Türkiye’den çıkışı gerçekleşecek. Bu çıkışın da 10 milyar dolar civarında olacağı bekleniyor. Böyle bir durumda ilk tepkiyle birlikte Türk Lirası hızlı bir şekilde değer kaybedebilir. Bu tepki sonucunda Dolar/TL’nin önce 3,10 seviyesini test ederek ardından 3,17’li seviyelere sıçrama gerçekleştirebilir. Ancak şunu unutmamak gerekiyor. Verilen ilk tepki bu şekilde değerlenmeye neden olsa da bir süre sonra kur tekrar değer kaybedebilir. Çünkü birincisi evet ülkeden 10 milyar dolara yakın bir fon çıkışı olacak ancak daha yüksek risk alabilen fonların bir kısmı buraya kayacak ve bu çıkışın bir kısmı dengelenebilecek. İkincisi Türkiye’nin uzun süre yatırım yapılabilir olmayan kredi notlarıyla da ekonomiye yön vermiş bir tecrübesi bulunuyor ve bu durumun üstesinden gelebilir. Üçüncüsü ise not indirilsin veya indirilmesin yapılması gereken ekonomik reformlara başlanırsa not yükselmeleri kendiliğinden gelecektir.